Voeding

Leefstijl- en voedingsadviezen tijdens zwangerschap en bij kinderwens

Gezonde voeding is buiten de zwangerschap belangrijk, maar misschien nog wel meer belangrijk in de zwangerschap.  Regel nummer één is gevarieerd eten! De voedingsschijf van het voedingscentrum kan je hierbij helpen. Het voedingscentrum heeft ook een handige app heeft voor op je smartphone! De ‘zwangerHap’ mag niet ontbreken op je telefoon.

Wat mag niet ontbreken in een gezonde en gevarieerde voeding tijdens de zwangerschap of bij kinderwens?

• Foliumzuur
  Om de kans op een open ruggetje of open verhemelte zo klein mogelijk te maken wordt aangeraden om 0,4-0,5 mg foliumzuur per dag te slikken. Foliumzuur is vitamine B11 en zit ook in verschillende voedingsproducten, zoals bananen, peulvruchten en melk. Toch heb je extra van deze vitamine nodig. Het duurt ongeveer 4 weken voordat het extra foliumzuur voldoende in het lichaam opgenomen is. Start daarom met het slikken van foliumzuur op het moment dat je een kinderwens hebt of stopt met anticonceptie. Slik elke dag foliumzuur tot en met de tiende week van de zwangerschap. Foliumzuur is verkrijgbaar bij de drogist. Je kan ook een multivitamine slikken met foliumzuur. Let dan wel op dat je een multivitamine speciaal voor zwangere vrouwen slikt.
• Vocht: 1,5-2,5 liter
  Het is belangrijk om als zwangere vrouw voldoende vocht binnen te krijgen, voornamelijk water en thee.
  Probeer niet meer dan 2 koppen koffie per dag te drinken, let ook op met cola en energiedrankjes. Dit i.v.m. de cafeïne. 
• Granen/vezels
  Voldoende granen en vezels zorgen voor een goede stoelgang, maar ze zorgen er ook voor dat je als zwangere voldoende koolhydraten, calcium, ijzer, eiwitten en vitamine B binnenkrijgt.
• Fruit en Groente
  Was de groenten en fruit goed onder de stromende kraan. In ongewassen fruit en groente kan toxoplasmose zitten, wat gevaarlijk kan zijn in de zwangerschap.
• Vlees
  Bij het eten van vlees is het in de zwangerschap belangrijk dat je geen rauw vlees binnenkrijgt. Door het eten van rauw vlees kan toxoplasmose ontstaan. Wanneer je hiermee voor het eerst wordt geïnfecteerd kan dit voor het ongeboren kindje schadelijke gevolgen hebben.  Rauw vlees waar je als zwangere mee moet oppassen: biefstuk, tartaar, carpaccio, filet Américan, rauwe ham, rosbief, ossenworst, enz.
  Toxoplasmose kan daarnaast ontstaan doordat de parasiet ook in uitwerpselen van katten voorkomt. Probeer daarom in de zwangerschap het verschonen van de kattenbak te vermijden en gebruik handschoenen bij het tuinieren.
• Vis
  Het is voor zwangere vrouwen heel goed om vis te eten, op deze manier krijg je de goede visvetzuren binnen. Verhit rauwe vis altijd eerst voor consumptie. Het wordt afgeraden om roofvissen te eten zoals tonijn, makreel, paling, zwaardvis, zeebaars, etc.)
• Kaas gemaakt van rauwe melk
  Het wordt voor zwangeren afgeraden om kaas te eten die gemaakt is van rauwe melk. In deze kaas kan de Listeria bacterie zitten. Deze bacterie kan aangeboren afwijkingen bij het ongeboren kindje veroorzaken. In de supermarkt kun je deze kaas herkennen door het etiket: ‘au lait cru’. Vaak zijn de kazen die in de supermarkt te koop zijn veilig, maar bij het kopen van kaas bij een kaasboer moet je hier als zwangere alert op zijn. 
• Vitamine A
  Veel vitamines zijn heel goed in de zwangerschap, maar in de zwangerschap wordt afgeraden om hoge concentraties vitamine A binnen te krijgen. Deze vitamine kan aangeboren afwijkingen veroorzaken bij het ongeboren kindje. Vitamine A komt voornamelijk voor in leverproducten, deze kun je in de zwangerschap beter niet eten. (leverworst, smeerworst, paté, etc.) De multivitaminen voor zwangere vrouwen zijn aangepast aan de juiste concentraties vitamines wat veilig kan worden gebruikt in de zwangerschap. In deze multivitaminen zit ook voldoende foliumzuur en vitamine D.
• Listeria bacterie
  De listeriabacterie kan een voedselinfectie veroorzaken. Besmetting met deze bacterie kan gevolgen hebben voor het ongeboren kind; namelijk het risico op een miskraam of op vroeggeboorte. Om de kans op besmetting zo klein mogelijk te houden gelden in de zwangerschap de volgende adviezen:
• • Eet geen rauwe dierlijke producten; rauw vlees, rauw ei, rauwe melk, rauwe schaal- en schelpdieren.
  • Eet in de zwangerschap geen kazen die van rauwe melk (‘au lait cru’) zijn gemaakt. In rauwe melk kan de listeriabacterie groeien. Je kan wel gewoon gepasteuriseerde melk of kazen van gepasteuriseerde melk gebruiken. 
  • Eet liever verse salades dan kant-en-klare salades. 
  • Was je groenten goed. 
  • Eet liever geen producten lang na de bereiding ervan (>12 uur). 
  • Vermijd in de zwangerschap kant-en-klare gerookte vis in vacuümverpakkingen en sushi met rauwe vis. 
• Toxoplasmose
  Toxoplasmose is een infectieziekte welke wordt veroorzaakt door een parasiet; Toxoplasma gondii. Deze parasiet komt vooral voor in rauw vlees. Je kunt niet zien, ruiken of proeven dat vlees besmet is. Indien deze infectie voor het eerst wordt doormaakt in de zwangerschap kan dit tot ernstige afwijkingen bij het ongeboren kind leiden. Om infectie te voorkomen is het advies om:
• • De handen regelmatig te wassen
  • Geen rauw of rosé gebakken vlees te eten (zoals carpaccio, filet américain, ossenworst of rosbief). In onvoldoende verhit vlees komen soms ziekteverwekkers voor die onder andere toxoplasmose veroorzaken. Bak je vlees goed door of vries het eerst in (minimaal -12C° voor minimaal 2 dagen) om op deze manier de parasiet te doden.
  • Was groenten en fruit goed onder stromend water. In ongewassen groenten en fruit komen soms ziekteverwekkers voor die onder andere toxoplasmose veroorzaken.
  • Vermijd contact met kattenontlasting. Werk in de tuin met handschoenen aan en verschoon de kattenbak met handschoenen aan of laat dit door iemand anders doen.
• Roken
  Roken in de zwangerschap is schadelijk voor de baby. Zelf roken, maar ook meeroken door in een omgeving te zijn waar gerookt wordt, heeft nadelige gevolgen. In sigaretten zitten schadelijke stoffen die zorgen voor een minder goede doorbloeding van de placenta. Hierdoor vermindert de zuurstoftoevoer naar je baby. De stoffen komen via de placenta ook bij de baby waardoor er een verminderde toevoer is van zuurstof en voedingsstoffen.

Risico’s van (mee)roken in de zwangerschap zijn;

• • Een miskraam of vroeggeboorte
  • Een (te) laag geboortegewicht
  • Gebrek aan zuurstof wat leidt tot groei- en ontwikkelingsachterstand
  • Na de geboorte een hogere kans op longproblemen, oorontstekingen, overgewicht en gedragsproblemen bij je kind
  • Een onrustige en huilerige baby na de geboorte
  • 2x meer kans op wiegendood

https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/roken/zwangere-vrouwen-beschermen-tegen-tabaksrook

• Alcohol
  Alcohol, zelfs in kleine hoeveelheden, kan schadelijk zijn voor je ongeboren kind. Alcohol komt via de placenta ook bij het kind. Daarnaast is de kans op een miskraam groter bij het drinken van alcohol. Daarom is het advies om geen alcohol te drinken als je zwanger wilt worden, zwanger bent of borstvoeding geeft.

https://www.alcoholenzwangerschap.nl 

• Drugs
  Drugsgebruik in de zwangerschap wordt afgeraden. Drugsgebruik vergroot de kans op problemen tijdens de zwangerschap of na de geboorte. Ook de ontwikkeling van het kind kan tijdens de zwangerschap en na de geboorte ernstig verstoord worden door het gebruik van drugs in de zwangerschap. Wees eerlijk over eventueel drugsgebruik, dan kunnen wij beoordelen of er extra zorg nodig is rondom je zwangerschap en de tijd daarna. We zullen altijd overleg hebben met de gynaecoloog om een goede begeleiding van de zwangerschap te garanderen.

https://www.drugsinfo.nl/publiek/vruchtbaarheid-en-zwangerschap/

• Seksualiteit
  Een zwangerschap kan van invloed zijn op de seksualiteit. Sommige vrouwen hebben in hun zwangerschap minder zin in seks en sommige standjes zullen niet meer lukken of als onprettig worden ervaren. Seks kan echter geen kwaad voor de baby! Seks kan niet een miskraam veroorzaken. Het hebben van een orgasme is geen probleem, je kunt merken dat je baarmoeder samentrekt en/of hard wordt.

Pas jullie behoeften en frequentie aan naar dat wat voor beide goed voelt. Bespreek veranderingen in behoeftes met elkaar. Ondervind je problemen of heb je vragen over seksualiteit, geef dit bij ons aan!

https://deverloskundige.nl/zwangerschap/tekstpagina/75/vrijen-zwanger/